پل معروف ایرانی ۸۶ ساله شد | پل «ورسک» همچنان پابرجاست

به گزارش شهرآرانیوز، اهمیت تاریخی و مهندسی این پل به حدی است که در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. نام پل ورسک در کتاب رکورد گینس، در بخش پل‌های با ارتفاع بیش از ۶۱ متر ثبت شده و هنوز هم پس از ۸۰ سال قطار‌های مسافری تهران-ساری و تهران-گرگان از روی آن عبور می‌کنند.

پل ورسک که راه ارتباطی راه آهن سراسری شمال جنوب است با ابزار آلات بسیار ساده مانند دینامیت و دریل دستی ساخته شده است. این بنا از ملات سیمان و شن شسته شده و آجر ساخته شده و در ساختمان آن از آرماتور استفاده نشده است. به بیان دیگر این بنا از ملات غیرمسلح ساخته شده است. از شگفتی‌های ساخت این پل استفاده نکردن از هیچ سازه فلزی در ساخت آن است. برای ساخت این پل ابتدا دوپایه بتنی در دو طرف کوه ایجاد و به هم متصل شد و سپس دال قوسی روی آن اجرا و نمای آجری روی آن اجرا شد.

نقش تاریخی پل ورسک فقط به اتصال جنوب به شمال کشور خلاصه نمی‌شود؛ بلکه سرنوشت دنیا در دوران جنگ جهانی دوم را دستخوش تغییر کرد و اگر این پل و خط آهن آن ساخته نشده بود، شاید دنیای امروزی تحت حکمرانی نئونازی‌ها و طرف داران هیتلر قرار داشت. با توجه به نقش تأثیرگذار پل ورسک در جنگ جهانی دوم و کمک رسانی به اتحاد جماهیر شوروی، لقب «پل پیروزی» را به خود گرفت. فرماندهان متفقین اذعان داشتند که در صورت نبود راه آهن ایران، نقشه جهان تغییر می‌کرد.

در جریان جنگ جهانی دوم، قوای روس و انگلیس درصدد ضربه زدن به آلمان هیتلری و نیرو‌های متحدش برآمدند و با توجه به موقعیت جغرافیایی خاص ایران و وجود خط راه آهن و چاه‌های نفت،  این کشور را به عنوان محلی برای جابه جایی سریع اسلحه و مهمات بین نیرو‌های متفقین انتخاب کردند. به این ترتیب، ایران در سال ۱۳۲۰ به اشغال ارتش متفقین درآمد و به «دالان پارسی» معروف شد. وینستون چرچیل، نخست وزیر انگلیس و از فرماندهان قوای متفقین، بر اهمیت پل ورسک در پیروزی آن‌ها تأکید کرده بود.

این پل در کنار روستایی به همین نام در بالای دره ورسک و بین دو کوه عظیم عباس آباد جای گرفته است و در مسیر خط آهن تهران-شمال قرار دارد. این پل که از جا‌های دیدنی سوادکوه به شمار می‌رود و عنوان بزرگ‌ترین پل راه آهن شمال کشور را از آن خود کرده است، در سال ۱۳۱۵ افتتاح شد. امروزه از این پل تنها برای عبور قطار‌های مسافربری تهران-گرگان، تهران-ساری و قطار‌های سوختی و باری استفاده می‌شود. پل ورسک در ارتفاع ۲،۱۴۰ متری بالاتر از سطح دریا ساخته شد؛ به طوری که ارتفاعش از ته دره به ۱۱۰ متر می‌رسد و به دلیل همین ارتفاع در کتاب رکورد‌های گینس هم ثبت شده است.